
امروزه پارچهها با توجه به پیشرفت تکنولوژی، دارای انواع بسیاری هستند. شناخت انواع گوناگون پارچه از نظر جنس و طرحهای آن، از مهمترین لازمههای طراحی و تولید لباس است. طراحان و تولیدکنندگان پوشاک باید به خوبی پارچههای گوناگون را بشناسند تا بتوانند نسبت به محصولی که خلق میکنند، پارچهی مناسب را انتخاب کنند. در این مطلب به معرفی انواعی از پارچهها میپردازیم.
انواع پارچه و خصوصیات آنها
در این مقاله بسیار جالب شما را با انواع الیاف و پارچهها آشنا خواهیم کرد . شناخت از آنها شما در نگهداری و کاربری از آنها بسیار کمک خواهد کرد.
به طور کلی الیاف به دو دسته تقسیم میشوند:
طبیعی
مصنوعی
منشا انواع پارچه ها
پارچهها با توجه به منشا آنها به چهار دسته تقسیم میشوند:
- پارچههایی که منشا گیاهی دارند؛ مانند کتان، پنبه، کنف و غیره؛
- پارچههایی که سرچشمهی حیوانی دارند؛ مانند ابریشم، پشم، خز طبیعی و غیره؛
- پارچههایی با سرچشمهی معدنی؛ مانند آزبست ( پنبهی نسوز) و پارچههای شیشهای؛
- پارچههایی که از سنتزهای شیمیایی به دست میآیند؛ مانند نایلون، داکرون و ترگال.
الیاف طبیعی :
پنبه – (Cotton):
پارچههای نخ و پنبه بسیار پرطرفدار و پرکاربرد هستند. این پارچهها به پوست آسیب نمیرسانند و حساسیت ایجاد نمیکنند. این پارچهها باعث جریان هوا و تنفس بدن میشوند، به همین دلیل در هوای گرم، خنک هستند. البته لباسهایی که با الیاف پنبهای تولید میشوند, ضخیمتر و گرمتر هستند و در سرما بدن را گرم میکنند. به دلیل این که این پارچهها پس از شستن آب میروند، باید پیش از برش در آب انداخته شوند. همچنین نسبت به مرغوبیت جنس رنگ پس میدهند.به راحتی لکه گیری و شسته میشوند و در برابر ساییدگی مقاوم هستند. در صنعت به طور معمول الیاف پنبه را در محلول اکسیدان میگذارند تا سفید شود. هر چه بیشتر در این محلول بمانند، سفیدتر و البته کم دوامتر میشوند. الیاف نخی در برابر چروک شدن بسیار حساس هستند. بهتر است این پارچهها برای لباسهای راحتی، منزل و لباس نوزاد به کار روند.
کتان- (Leinen):
الیاف این پارچه، خشک و خشن هستند و زود چروک میشوند.کتان از نظر خصوصیات مانند پنبه است.پارچههای کتانی دارای سطح صاف و درخشنده اند و زودتر از پنبه تمیز میشوند. این پارچه جزو خنکترین پارچههاست و در هوای گرم بسیار مناسب هستند. به همین دلیل چروک شدن آنها اهمیت زیادی ندارد. این پارچه را باید پیش از دوخت شستوشو داد. پارچههایی که صددرصد کتان باشند، رنگپذیری خوبی ندارند. کتانهای رنگی در هنگام شست و شو رنگ میدهند، مگر اینکه پارچهی کتان در ترکیب با مواد شیمیایی باشد. کتان، ضخامتهای گوناگون دارد؛ پارچهی برزنتی از نوع ضخیم آن است.
پشم –( Wool) :
بسته به نوع حیوانی که پشم از آن گرفته میشود، کیفیت پارچه متفاوت است. به عنوان مثال پارچهی پشمی کشمیر که از نوعی بز گرفته میشود، از مرغوبترین پشمها است که بسیار سبک، ظریف، گرم و لطیف است. پشمهای گاوی ضخامت بیشتری دارند.پارچههای تهیه شده از پشم ، به دلیل ذخیره شدن هوا در بین الیاف عایق میباشند. پارچه های پشمی بیشتر از هر پارچهای رطوبت را جذب و حرارت را دفع میکنند؛ در نتیجه لباسهای پشمی رطوبت هوا را میگیرند و بدن را گرم نگه میدارند و به همین علت شخص در زمستان کمتر احساس سرما میکند. پارچههای پشم برای تهیهی انواع لباسهای گرم و لباسهایی که رسمی بودن آنها مهم است، به کار میروند. بهتر است برای تهیهی لباسهای پشمی از پارچهی آستری استفاده کرد تا پارچه به طور مستقیم با سطح پوست تماس پیدا نکند.
ابریشم – (Silk) :
از مرغوبترین پارچهها است و در تهیهی لباس رسمی و مجلسی کاربرد زیادی دارد. پارچهی ابریشم طبیعی به نگهداری زیادی نیاز دارد. نباید آن را با آب شستوشو داد و با حرارت اتو کرد.بهتر است با بخار شست و شو و خشک شود.این پارچهها سبک و براق هستند و در برابر پارگی و چروک پذیری مقاومت بالایی دارند. ابریشم رنگپذیری بسیار خوب و طیف رنگی گستردهای دارد. ابریشم مصنوعی ترکیبی از ابریشم با مواد دیگر است و شباهت زیادی به ابریشم طبیعی دارد. پارچههای صددرصد ابریشم بسیار گران هستند و دوام کمتری نسبت به ابریشم مصنوعی دارند. به همین دلیل انواع دیگری از ابریشمهای ترکیبی مانند تافتهی ابریشم، ساتن ابریشم و غیره ساخته شدند که بسیار پرطرفدار هستند.
الیاف نیمه مصنوعی و مصنوعی :
ویسکوز – (Viscose) :
این مادهی شیمیایی در ترکیب پارچه های پشمی به کار میرود و مقاومت آن را بیشتر میکند. از ابریشم طبیعی خنک تر است و منسوجات بسیار نرم و لطیفی را میتوان از آن تهیه کرد. پارچههای پشم ویسکوز که درصد پشم بیشتری دارند، مرغوبیت , ظاهر و دوام بسیار خوبی دارند.
نایلون – (Nylon) :
پارچههایی هستند که از سنتزهای شیمیایی به دست میآیند. نایلون استحکام خوبی در برابر سایش و کشش دارد به همین دلیل موارد استعمال زیادی دارد از جمله جورابهای نایلونی به علت قابلیت پلاستیکی زیاد در قسمت زانو و مفاصل کیسه ای نمی شود .خیلی زود خشک میشوند ، زیرا رطوبت کمی به خود جذب میکنند .
پلی استر – (Polyesters) :
پلی استر کاملاً مصنوعی است . این نوع پارچه مقامت فوق العاده ای در برابر چروک شدن دارد حتی در زمانی که خیس میشود .
اگر با الیاف طبیعی مخلوط بشود، در تهیه منسوجات سبک وزن مانند پارچههای پرده ای ، ساتن ، پیراهن و بلوز مورد استفاده قرار میگیرد .
موارد بالا مواردی از مهمترین انواع پارچه ها بودند ، در زیر با نام تعدادی از انواع دیگر آشنا خواهید شد:
پارچه ی بورکن کرپ : نوعی پارچه با سطح بافته شده مانند پوست درخت میباشد.
پارچه ی چینل : نوعی پارچه شبیه مخمل و ضخیم که دارای کرکهایی در هر دو رو است.
پارچه ی کلوله : نوعی پارچه نوعی کرپ که از دو بافت در کنار هم شکل گرفته که دارای نقوش برجسته نامنظم است.
پارچه ی جین : پارچه ای پنبه ای که اغلب سنگ شور شده است.
پارچه ی دنیم : پارچههای جینی که فقط نخهای تار آن رنگ شده و نخهای پود آن سفید است.
پارچه ی مخمل کبریتی : نوعی پارچه که با نخهای نازک بسیار نرم با نخهای ضخیم بافته شده است.
پارچه ی فاکون : پارچه ای بدون طرح است که طی روند ناهمگون و متفاوت بافته شده و اغلب تلفیقی از مات و براق است.
پارچه ی دوشس : پارچه ساتن براق و محکم که از ابریشم و الیاف مصنوعی بافته شده است.
پارچه ی کرنیکل ، کرش : نوعی پارچه دارای بافتی برجسته و چین دار به شکل پفکی است.
پارچه ی تیغ ماهی یا فیش گرات : با نخهای مختلف در تار و پود پارچه ، پارچه ای طرح دار با بافت جناقی شکل است.
پارچه ی گاباردین : نوعی پارچه با بافت ریز از پنبه ، پشم یا الیاف مصنوعی با نقوش برجسته تیغ ماهی ، جناقی یا مخلوط راه راه اریب است که همواره از سمت راست به چپ یا پایین به بالا بافته میشود.
پارچه ی چیت ویچی : نوعی پارچه چهارخانه ، دو رنگ که از پنبه بافته شده است.
پارچه ی هانن تریت : پارچه ای با چهارخانههای کوچک که در گوشه هر چهارخانه نیز زائده ای اریب مانند وجود دارد.
پارچه ی لمه : پارچه ای رنگارنگ و براق که از الیاف رنگی یا نخهای براق بافته شده است.
پارچه ی ماهوت : پارچه ای پشمی یا غیر ضخیم که از طریق روشی مشایه نمدمالی تهیه میشود.
پارچه ی مواره : پارچه ای با راه راه اریب و طرحی موج دار است که از طریق پس کردن پارچه شکل گرفته است.
پارچه ی موسیلن : پارچه ای لطیف و نرم ، شبیه کتان که از پنبه یا پشم تهیه شده است.
پارچه ی پانه زامت : مخمل ضخیم و براق با کرکهای فشرده.
پارچه ی پپیتا : نوعی پارچه با چهارخانههای کوچک تیره و روشن که بر خلاف طرح جناغی کنگره دار نیست.
پارچه ی بروکات : دارای نخهای برجسته و درخشان است.
پارچه ی پارچه پرزدار یا پوست مصنوعی : پارچههایی که پوشش مویی ضخیمی دارند و رنگ و اندازه آن شبیه خز واقعی است که به پولیش معروف است و نخ آن مصنوعی است.
پارچه ی پیکی : پارچه دوبافت با طرحهای برجسته که به نظر لایی میآیند.
پارچه ی کشباف یا استرج : نوعی پارچه با بافتهای از راست به چپ که خاصیت ارتجاعی دارد.
پارچه ی ریپس : نوعی پارچه با نخهای برجسته که به صورت اریب است.
پارچه ی ژرسه رومانیت : نوعی پارچه محکم با کمی خاصیت ارتجاعی که اغلب از پشم گوسفند است.
پارچه ی راه راه : نوعی پارچه راه راه که شبیه پوست درخت راه راه است.
پارچه ی پلووری یا سویت شرت اشتوف : اغلب از نوع تریکوی ضخیم یا ژرسه است که از پنبه بافته میشود.
پارچه ی ترموفلورز یا فلیسه : هر دو روی پارچه کاملاً ضخیم ، زبر و پشمی مانند از الیاف مصنوعی است.
پارچه ی توخ : پارچههای شطرنجی با طرحهای مختلف.
امیدواریم از این مقاله لذت برده باشید.